Giải Nobel Văn chương 2023 được trao cho Jon Fosse, đưa ông trở thành nhà văn Na Uy thứ tư nhận giải thưởng cao quý này.

Trước Fosse có Bjørnstjerne Bjørnson (1903), Knut Hamsun (1920) và Sigrid Undset (1928) là các khôi nguyên Nobel Văn chương ở quốc gia ít dân tại vùng Bắc Âu.

Hiện có 5,4 triệu dân, Na Uy đã có tới 13 giải Nobel trong các ngành khác nhau.

Jon Fosse, năm nay 64 tuổi, sinh ra ở vùng bờ biển phía Tây Na Uy và sáng tác nhiều kịch, tiểu thuyết, thơ, tiểu luận, sách thiếu nhi. Ông cũng dịch sách văn học nước ngoài sang tiếng Na Uy mới -Nynorsk.

Tiểu thuyết đầu tay của ông là Raudt, svart (Đỏ, Đen), ra mắt năm 1983. Vở kịch đầu tiên của ông là Og aldri skal vi skiljast (Và chúng ta sẽ không bao giờ chia tay), được biểu diễn lần đầu vào 1994.

Tác phẩm của ông “A New Name: Septology VI-VII” được Anders Olsson, chủ tịch Ủy ban Nobel Văn chương ca ngợi là “tác phẩm lớn” của Fosse. Đây là tác phẩm được vào chung kết giải International Booker Prize của Anh Quốc năm 2022.

Sống với cội nguồn

Văn và kịch của Jon Fosse, “bám rễ sâu trong ngôn ngữ và thiên nhiên Na Uy”, ông Olsson ca ngợi.

Sinh ra trong gia đình theo đạo Lutheran, ông cải đạo theo Công giáo La Mã, từng nghiện rượu tới mức suýt chết vì ngộ độc cồn, ông kết hôn ba lần và có sáu con.

Fosse “trao tiếng nói cho những điều không thể nói ra lời”, các bình luận ghi nhận.

Nữ nhà văn Na Uy đầu tiên được Nobel, bà Sigrid Undset cũng đặt các tác phẩm của mình trong dòng văn hóa dân gian truyền thống và truyện thần thoại Na Uy.

Giải Nobel có trị gíá 11 triệu đồng kronor của Thuỵ Điển, bằng 1 triệu USD, do nhà sáng chế Thụy Điển Alfred Nobel lập ra.

Viện Hàn lâm Thuỵ Điển trao các giải Nobel Văn chương và khoa học, còn giải Nobel Hòa bình lại do Na Uy trao.

Huy chương Nobel bằng vàng 18 carat và lễ trao giải được tổ chức hàng năm vào tháng 12.

Năm ngoái, nữ nhà văn Pháp Annie Ernaux được Viện Hàn lâm Thụy Điển trao giải Nobel Văn chương cho tài năng viết sách về vùng biển Normandy, quê của bà ở phía Tây Bắc nước Pháp.

Nguồn: https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c8078pxzqn5o