Theo báo Le Figaro, tại thủ đô Nhật Bản năm nay, hoa anh đào lại nở rất sớm. Trích dẫn Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, tờ báo cho biết mùa hoa anh đào tại Tokyo đã chính thức bắt đầu vào ngày 14/03, tức sớm hơn 10 ngày so với thường lệ. Đây không phải là lần đầu tiên có hiện tượng này. Tuy nhiên, thường thì hoa anh đào chỉ nở trước mùa khoảng 6 hoặc 7 ngày, chứ ít khi nào nở rộ cùng lúc sớm đến như vậy. Theo các nhà khí tượng học chuyên quan sát các gốc hoa đào tại đền Yasukuni, nhiệt độ ấm áp bất thường tại thủ đô Tokyo trong những ngày vừa qua là một trong số những nguyên nhân khiến hàng loạt cây hoa anh đào mau nở.

Mùa hoa anh đào tại Tokyo chính thức bắt đầu trong tuần qua. Thời điểm mãn khai (mankai trong tiếng Nhật) khi hoa sakura nở rộ tới mức tối đa, đẹp lạ thường là vào khoảng một tuần sau, tức vào hai ngày 21/03 và 22/03 tại Tokyo. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản theo dõi 56 địa phương khác nhau để lập ra một quyển lịch bao gồm tất cả các thời điểm nở hoa anh đào. Điều đó có nghĩa là ở mỗi vùng miền, mùa hoa nở chỉ kéo dài trên dưới một tuần. Thế nhưng, trên khắp lãnh thổ Nhật Bản, mùa hoa anh đào lại có thể kéo dài đến 3 tháng do thời điểm nở hoa, khác nhau ở từng địa phương. 

Hanami : Truyền thống ngắm hoa của người Nhật 

Hàng năm, người dân Nhật Bản cũng như du khách quốc tế chờ đón mùa hoa anh đào. Theo cô Miwa Isozaki, trưởng ban truyền thông của Nhà văn hóa Nhật Bản tại Paris (MCJP), truyền thống ngắm hoa Hanami đã có hơn 1.300 năm tuổi.Tuy nhiên, các sinh hoạt mang tính các lễ hội trong mùa ngắm hoa Hanami đã bị gián đoạn trong 3 năm liền. Mãi đến trung tuần tháng 10/2022, Nhật Bản mới đón khách trở lại qua việc mở cửa biên giới. Trong bối cảnh đỏ, mùa ngắm hoa Hanami tại Tokyo năm nay lại càng thêm nhộn nhịp tưng bừng, vì mọi người lần đầu tiên sẽ được dịp họp mặt trở lại tại các công viên thành phố, vừa đi ngắm hoa chụp ảnh, vừa thưởng thức các món ăn trong các chuyến dã ngoại, các buổi pic-nic ngoài trời. 

Trên xứ Phù Tang, hoa anh đào không chỉ là một niềm vui trong mắt khách tham quan, mà còn là một cái thú nhâm nhi thưởng thức trên môi thực khách. Theo nhà làm bánh Yuki Fujiwara, vào mùa hoa anh đào nở rộ (haru ranman), rất nhiều hàng quán bày bán chỉ trong môt tuần lễ, nhiều món ăn xoay quanh hoa anh đào, biểu tượng muôn thuở của xứ Phù Tang.

Trà hương dùng với bánh hoa anh đào 

Vào mùa này, các tiệm bánh truyền thống Nhật Bản gọi là ”wagashi” giới thiệu với thực khách những chiếc bánh ngọt thơm làm với bột nếp (daifuku) hay với bột mì (manju) có nhân đậu đỏ. Ngoài ra, còn có các loại thạch mát lạnh (yôkan) làm bằng agar-agar cũng như các loại bánh mịn mochi sakura, có hình dáng, hương thơm hay màu sắc của hoa anh đào. 

Đã từ lâu, hoa sakura không còn đơn thuần là một biểu tượng văn hóa Nhật Bản, mà còn được đưa vào ngành ẩm thực hầu tạo thêm hương vị khác lạ, độc đáo cho các món ăn truyền thống xứ Phù Tang. Để có thể được sử dụng như một thực phẩm, hoa anh đào cũng như lá cây trước hết phải được chuẩn bị như các món ”muối khô”, hoa được ngâm với một chút giấm chua, rồi lau sạch đem đi ướp muối. Nhờ công đoạn này, hoa anh đào giữ được màu sắc, hương vị và đồng thời có thể được giữ lâu hơn. 

Theo Le Figaro, trong số các món ăn nổi tiếng có loại bánh ”sakura manju” làm bằng bột gạo với nhân đậu đỏ ngòn ngọt. Về hình dáng ”manju”  trông giống như bánh bao, nhưng trên mặt bánh có trang trí một nụ hoa anh đào chẳng những đẹp mắt mà còn có vị lạ khi ăn hoa cùng với bánh. Loại bánh ”sakura yokan” cũng là một món ăn truyền thống khác của Nhật Bản, được làm với đậu đỏ xay nhuyễn, thạch hồng và đường trắng. Món thạch yokan (như sương sa) thường có hinh khối vuông vức, một món ăn mát lạnh hợp với thời tiết nóng bức. Thạch anh đào thường chỉ được bán vào đầu mùa xuân, khi hàng loạt cây anh đào bắt đầu nở hoa. 

Tuy có đôi nét khác biệt, ”sakura anmitsu” cũng được chế biến từ món thạch. Món này giống như chè thập cẩm của Việt Nam hay Thái Lan. Món anmitsu pha trộn các viên thạch nhỏ với bánh mochi, kem trà xanh (matcha), mứt đậu đỏ, một chút nước đường và trái cây tươi. Riêng trong món ”’sakura anmitsu”, kem hoa anh đào thay thế cho kem trà xanh hoặc kem vani. 

Vào mùa hoa anh đào, thực khách có thể thưởng thức nhiều món khá hấp dẫn tại các hàng quán Nhật Bản và dĩ nhiên là không thể nào bỏ qua món bánh ”sakura mochi” là loại bánh ngọt mềm mịn theo truyền thống Nhật Bản, nhưng thay vì vỏ bánh màu trắng thông thường, sakura mochi lại có vỏ bánh làm bằng bột gạo màu hồng, có nhân đậu đỏ (anko) ở bên trong. Bánh mochi được bọc trong lá anh đào, giúp cho bánh không bị khô, thực khách cũng đỡ bị dính tay khi cầm bánh. Lá cây có vị chua chua mà thực khách có thể ăn kèm với bánh, nếu không thích, khách vẫn có thể bỏ lá và chỉ ăn bánh.

Bên cạnh các món ngọt, hoa anh đào còn được dùng để chế biến rượu anh đào ”sakura sake” hay trà hoa anh đào ”sakura tea”. Loại sake này được ngâm với hoa anh đào, giúp cho rượu có thêm hương thơm và một chút vị ngọt. Còn trà hoa anh đào chủ yếu được thưởng thức vào mùa xuân hay được dùng để đãi tiệc. Hương vị của trà sakura gần giống với trà đen nhưng hương trà thanh hơn một chút, nhờ được ướp hoa anh đào.

Không phải ngẫu nhiên xứ Phù Tang có nền ẩm thực được coi trọng, thường được xếp vào hàng đầu trong số các quốc gia nhiều món ăn tinh tế. Đằng sau các loại trà bánh phổ biến nhân mùa hoa anh đào là cả một tư duy thẩm mỹ xung quanh khái niệm ”wabi sabi” vô thường và bất toàn : thể hiện một cách tối giản cốt cách mong manh, vẻ đẹp phù du qua hình tượng loài hoa ”sáng nở tối tàn”. 

Tuấn Thảo

Nguồn: https://www.rfi.fr/vi/v%C4%83n-h%C3%B3a/20230320-c%C3%A1c-m%C3%B3n-%C4%83n-truy%E1%BB%81n-th%E1%BB%91ng-nh%E1%BA%ADt-b%E1%BA%A3n-nh%C3%A2n-m%C3%B9a-hoa-anh-%C4%91%C3%A0o