Toni Morrison: nhà văn đoạt giải Nobel Văn Chương từ trần

Nhà văn người Mỹ từng đoạt giải Nobel Văn Chương Toni Morrison vừa qua đời thọ 88 tuổi.

Gia đình bà xác nhận “với nỗi buồn sâu sắc” rằng Morrison đã qua đời “sau một căn bệnh ngắn ngày”.

Tác giả của 11 cuốn tiểu thuyết, bà đã giành giải thưởng Nobel Văn Chương năm 1993, cuốn tiểu thuyết đầu tiên của bà, The Bluest Eye, được xuất bản vào năm 1970.

Cuốn tiểu thuyết năm 1987 của cô, Beloved, kể câu chuyện về một người nữ nô lệ bỏ trốn và được dựng thành phim với sự tham gia của Oprah Winfrey vào năm 1998.

Morrison từng nói: “Chúng ta chết. Đó có thể là ý nghĩa của đời sống. Nhưng chúng ta xử dụng ngôn ngữ. Đó có thể là thước đo cuộc đời của chúng ta.”

Tuyên bố của gia đình Morrison cho biết “người mẹ, người bà và người dì vô cùng tận tụy” đã “qua đời bình yên đêm qua [5 tháng 8] với gia đình và bạn bè chung quanh”.

“Nhà văn tài giỏi đã rất trân trọng chữ nghĩa, cho dù là của chính bà, học sinh của bà hay những người khác, bà đọc rất nhiều và thường là viết ở nhà.”

“Mặc dù sự ra đi của bà là một mất mát to lớn, nhưng chúng tôi yên lòng là bà đã sống thọ và sống tốt đẹp.”

Morrison qua đời tại Trung tâm y tế Montefiore ở New York.

Biên tập viên lâu năm của bà, Robert Gottlieb từ nhà xuất bản Knopf, nói: “Bà ấy là một người phụ nữ vĩ đại và là một nhà văn vĩ đại, và tôi không biết mình sẽ tiếc nhớ vai trò nào nhiều hơn.”

Sonny Mehta, chủ tịch của Knopf, nói: “Tôi nghĩ là chỉ có một vài nhà văn Mỹ viết với nhiều tính nhân văn hơn hay với nhiều yêu thương cho ngôn ngữ hơn Toni.”

“Những chuyện kể và văn xuôi mê hoặc của bà đã tạo nên một dấu ấn không thể phai mờ trong văn hóa của chúng ta. Tiểu thuyết của bà chủ động và yêu cầu sự chú ý của chúng ta.”

“Chúng là những tác phẩm kinh điển, và quan trọng hơn, chúng là những cuốn sách vẫn luôn được độc giả yêu thích.”

Tác phẩm của Toni Morrison

The Bluest Eye, 1970
Sula, 1973
Song of Solomon, 1977
Tar Baby, 1981
Beloved, 1987
Jazz, 1992
Paradise, 1997
Love, 2003
A Mercy, 2008
Home, 2012
God Help the Child, 2015

Khi bà được trao giải thưởng Nobel Văn Chương, Viện Hàn Lâm Thụy Điển mô tả bà là một nhà văn mà “tiểu thuyết đặc trưng bởi tầm nhìn xa mạnh mẽ và đầy thi vị, mang lại sức sống cho một khía cạnh thiết yếu của hiện thực Mỹ”.

Năm 1996, bà được vinh danh với “Medal of Distinguished Contribution to American Letters” (Huân chương đóng góp xuất sắc cho văn học Mỹ) của National Book Foundation.

Năm 2012, Tổng thống Barack Obama đã trao tặng bà “Presidential Medal of Freedom” (Huân chương Tự do của Tổng thống).

Tổng thống Obama trao tặng huy chương “Presidential Medal of Freedom”

Morrison cũng là nữ biên tập viên người Mỹ da đen đầu tiên tại Random House, nơi cô làm việc từ năm 1967 đến 1983.

Cô đã tranh đấu cho các nhà văn da màu và xuất bản sách của những tác giả như Gayl Jones, Henry Dumas, Muhammad Ali và Angela Davis và nhiều người khác.

Morrison cũng giảng dạy tại Đại học Princeton.

Giáo sư Noliwe Rooks, người làm việc với Morrison tại Princeton, nói với BBC cuốn tiểu thuyết đầu tay của cô, nhân vật chính là một cô gái da đen trẻ tuổi, đã là một đột phá mới khi nó được phát hành vào năm 1970.

“Tại thời điểm này khi “The Bluest Eye” xuất hiện – ai mà viết về những cô gái da đen? Ai mà viết về những đau khổ này? Ai mà viết về cuộc sống nội tâm của một người như thế? Ai mà viết về cộng đồng da đen?” Giáo sư Rooks nói.

“Không có ai làm như vậy theo cách của bà đã làm, kể chuyện thật và xấu xí, cũng như sự vĩ đại và cái đẹp.”

Hôm thứ ba, Tổng thống Obama đã nhớ Morrison như là “một báu vật quốc gia”, “là một người kể chuyện hay, quyến rũ, khi nói cũng như viết.”

“Tác phẩm của bà hay đẹp, là một thử thách có ý nghĩa đối với lương tâm và đạo đức của trí tưởng tượng của chúng ta”, ông nói. “Thật là một ân huệ để được ngồi chuyện trò với bà, dù chỉ trong một chốc lát.”

Thủ tướng của Scotland Nicola Sturgeon viết rằng cái chết của bà là “một mất mát”, bà tuyên bố: “Thế giới cần những tiếng nói như của Toni Morrison ngày nay hơn bao giờ hết.”

Trong lời chia buồn của mình, nhà văn và nhà sản xuất truyền hình Shonda Rimes nói rằng khi cô lớn lên cô đã “chỉ muốn giống như bà.”

Merky Books, được thành lập bởi ca sĩ Stormzy để giúp đỡ các tác giả da đen và thiểu số, đã bày tỏ sự kính trọng của họ bằng cách trích dẫn chính lời của người quá cố.

“Nếu có một cuốn sách bạn thực sự muốn đọc nhưng nếu nó chưa được viết, thì bạn phải viết nó.”

Nguồn: https://www.bbc.com/news/world-us-canada-49254776

Nguyễn Sĩ Hạnh phỏng dịch với Google Translate

Bài Cùng Tác Giả:

0 Bình luận

Bình Luận